Kolejna kontrowersyjna uchwała Sądu Najwyższego dotycząca przedawnienia roszczeń na niekorzyść byłych właścicieli gruntów warszawskich poszkodowanych „dekretem Bieruta”
Na niniejszym blogu poruszałem kwestię przedawnienia roszczeń o odszkodowanie osób pozbawionych własności nieruchomości tzw. dekretem Bieruta (zob. Dekret Bieruta a przedawnienie roszczenia o odszkodowanie – od której decyzji liczy się bieg przedawnienia w sprawach dotyczących gruntów warszawskich? oraz Dekret Bieruta a przedawnienie roszczenia o odszkodowanie – cz. 2). Przypomnę więc, że w sprawach tych na ogół wydawano dwie decyzje nadzorcze. Pierwsza kwestionowała wydaną w okresie PRL decyzję, na podstawie której odmawiają przyznania właścicielowi prawa wieczystego użytkowania do dawnego jego gruntu i własności stojącego na nim budynku. (tzw. decyzja dekretowa). Druga decyzja nadzorcza dotyczyła zakwestionowania decyzji, w której wyrażano zgodę na sprzedaż lokali znajdujących się w tym znacjonalizowanym budynku (tzw. decyzja lokalowa).
W drugiej części tego artykułu wspomniałem o niekorzystnej dla byłych właścicieli gruntów warszawskich uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 3 września 2015 r., III CZP 22/15. W uchwale tej przesądzono, że w razie stwierdzenia, że tzw. decyzja dekretowa została wydana z naruszeniem prawa, termin przedawnienia dochodzenia odszkodowania liczy się od tej decyzji, a nie od decyzji lokalowej. Była to uchwała zawierająca wykładnię prawa na niekorzyść tych byłych właścicieli, gdyż najczęściej trzyletni termin od decyzji dekretowej w ich sprawach upłynął, a zatem ich roszczenia o odszkodowanie przeciwko Skarbowi Państwa uległy przedawnieniu.
Najnowsza uchwała Sądu Najwyższego w sprawie III CZP 46/17 dotycząca przedawnienia roszczeń na niekorzyść byłych właścicieli gruntów warszawskich
W dniu 28 maca 2018 r. w sprawie III CZP 46/17 została wydana kolejna uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego, która podtrzymuje stanowisko zajęte w uchwale z września 2015 r. Sens najnowszej uchwały sprowadza się bowiem do uznania, że trzyletni termin dochodzenia odszkodowania od Skarbu Państwa liczy się od decyzji dekretowej także w sytuacji, kiedy decyzja ta stwierdzała nieważność decyzji odmawiającej byłemu właścicielowi przyznania prawa użytkowania wieczystego o dawnego jego gruntu i prawa własności do stojącego na nim budynku.
W ten sposób najnowsza uchwała niejako domyka więc wykładnię prawa na niekorzyść byłych właścicieli ubiegających się o odszkodowanie od Skarbu Państwa za odebrane im dekretem Bieruta prawo do nieruchomości. Sąd Najwyższy przesądził bowiem, że dla liczenia terminu przedawnienia odszkodowania, praktycznie nie ma znaczenia wydanie decyzji lokalowej. Trzyletni termin do dochodzenia odszkodowania od Skarbu Państwa liczy się bowiem od decyzji dekretowej zarówno wtedy, kiedy stwierdzała ona niezgodność z prawem decyzji odmawiającej przyznania właścicielowi prawa wieczystego użytkowania, jak i wtedy, kiedy stwierdzono nieważność tej decyzji odmownej (o różnicach pomiędzy tymi pojęciami mam nadzieję wkrótce opublikować osobny wpis). Jeśli się zaś uwzględni, że bez uzyskania decyzji lokalowej praktycznie niemożliwe było dochodzenie odszkodowania tylko na podstawie decyzji dekretowej, to stanowisko zajęte w tych uchwałach przez Sąd Najwyższy trzeba uznać co najmniej za kontrowersyjne.
Niniejszy wpis został także opublikowany na portalu specprawnik.pl
Podziel się:O autorze
Witaj,
nazywam się Jan Górski.
Jestem adwokatem specjalizującym się w prawie cywilnym, między innymi w sprawach o zasiedzenie.
Współautorem bloga jest adwokat Michał Górski, doktor nauk prawnych.
Zapraszamy do kontaktu, jak również na naszego drugiego bloga o zasiedzeniu.
