Sąd Najwyższy łaskawy dla prywatnych ekspertyz w sprawach o odszkodowanie dot. wypadków komunikacyjnych. Czy może to dotyczyć także innych postępowań o zapłatę, w tym od Skarbu Państwa?

Obliczenie wysokości szkody w sprawach o odszkodowanie dot. wypadku komunikacyjnego
Praktyka pokazuje, że w razie uszkodzenia pojazdu w ruchu samochodowym, jego właściciel lub posiadacz samoistny nierzadko zleca sporządzenie prywatnej ekspertyzy w celu określenia rozmiaru szkody poniesionej w pojeździe i związanych z tym kosztów jej naprawy. Rodzi to problem, czy zakład ubezpieczeń powinien, w ramach odpowiedzialności cywilnej z tytułu obowiązkowych ubezpieczeń komunikacyjnych, zwrócić koszt takiej ekspertyzy.
Zakłady ubezpieczeń z reguły odmawiały takiego zwrotu a sądy podchodziły do tej kwestii w sposób zróżnicowany. Tę rozbieżność w orzecznictwie powinna usunąć uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego III CZP 99/18 z dnia 2 września 2019 r.
Sąd Najwyższy o kosztach prywatnej opinii biegłego w sprawach o odszkodowanie
Według ww. uchwały:
Poszkodowanemu oraz cesjonariuszowi roszczeń odszkodowawczych z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zwrot kosztów tzw. prywatnej opinii (ekspertyzy) rzeczoznawcy, jeżeli jej sporządzenie było niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania.
Podstawą tego słusznego stanowiska Sądu jest założenie, że zlecenie przez poszkodowanego osobie trzeciej ekspertyzy na potrzeby dochodzenia odszkodowania od ubezpieczyciela pozostaje w normalnym związku przyczynowym w rozumieniu art. 361 k.c. z wypadkiem komunikacyjnym. Tym samym jej koszt wchodzi w określony w tym przepisie zakres szkody objętej należnym odszkodowaniem od ubezpieczonego, a w konsekwencji i ubezpieczyciela.
Należy jednak podkreślić, że warunkiem objęcia kosztów takiej ekspertyzy obowiązkiem odszkodowawczym zakłady ubezpieczeniowego jest jednak ustalenie, że w stanie faktycznym sprawy, przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności, samo zlecenie ekspertyzy, jak i jej koszt były celowe, niezbędne, konieczne, racjonalne oraz wystarczająco uzasadnione z punktu widzenia efektywnej realizacji roszczenia odszkodowawczego.
Koszty prywatnych opinii rzeczoznawcy w sprawach o odszkodowanie od Skarbu Państwa
Wydaje się, że to stanowisko dotyczące możliwości korzystania z prywatnej ekspertyzy nie ogranicza się tylko do procesów odszkodowawczych ze szkód komunikacyjnych, ale znajdzie szersze zastosowanie , np. w sprawach o zwrot nakładów, czy też w sprawach przeciwko Skarbowi Państwa, np. dotyczących odszkodowania za niezgodne z prawem decyzje z zakresu dekretu Bieruta (gruntów warszawskich) lub reformy rolnej z 1944 r. W tych sprawach bardzo często powód ma obiektywne trudności ze sprecyzowaniem zakresu przysługującego mu roszczenia oraz wysokości samej szkody, która dotyczy stanu nieruchomości sprzed wielu lat. W związku z czym odwołanie się do prywatnej ekspertyzy może być jak najbardziej usprawiedliwione, służąc efektywnemu jego dochodzeniu na drodze sądowej.
Więcej o kosztach sprawy sądowej można także poczytać we wpisie pt. Odszkodowanie od Skarbu Państwa (gminy, powiatu) – ile kosztuje sprawa sądowa?
Podziel się:
O autorze
Witaj,
nazywam się Jan Górski.
Jestem adwokatem specjalizującym się w prawie cywilnym, między innymi w sprawach o zasiedzenie.
Współautorem bloga jest adwokat Michał Górski, doktor nauk prawnych.
Zapraszamy do kontaktu, jak również na naszego drugiego bloga o zasiedzeniu.
