Czy można pozwać Skarb Państwa lub gminę o odszkodowanie za szkodę lub zadośćuczynienie za krzywdę, gdy działanie władzy w trakcie koronawirusa było zgodne z przepisami?
We wpisie pt. Zgodnie z art. 417 k.c. zasadą w naszym prawie jest możliwość przypisania Skarbowi Państwa (gminie) odpowiedzialności za szkodę spowodowaną działaniem władzy, które było niezgodne z prawem.
Kodeks ten w art. 4172 przewiduje także odpowiedzialność odszkodowawczą Skarbu Państwa (gminy ) za szkodę wyrządzoną działaniem zgodnym z prawem (tzw. szkody legalne).
Odpowiedzialność ta jest jednak 1. ograniczona i 2. wyjątkowa, o czym piszę w dalszej części artykułu.
Odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkody wywołane działaniem zgodnym z prawem – ograniczenia w odszkodowaniu, możliwość uzyskania zadośćuczynienia
- Ograniczoność odpowiedzialności polega na tym, że, a) po pierwsze, poszkodowanemu przysługuje odszkodowanie tylko za szkodę poniesioną na osobie. Chodzi tu o takiego rodzaju uszczerbki, które dotyczą osoby poszkodowanego, są więc związane z jego dobrami osobistymi, a więc przykładowo takimi jak życie, zdrowie, w tym sprawność intelektualna i fizyczna, nietykalność cielesna, wolność twórczości czy swoboda sumienia. b) Po drugie, naprawienie takiego rodzaju szkody nie musi być pełne. Zgodnie z powołanym przepisem, poszkodowany może bowiem żądać jej naprawienia całkowitego lub częściowego. Zakres naprawienia tej szkody zależy od oceny sądu uwzględniającego całokształt okoliczności sprawy.
Powyższe oznacza, że na podstawie tego przepisu nie przysługuje odszkodowanie za szkodę majątkową, a więc np. za utratę zarobków lub zniszczenie mienia.
Natomiast poszkodowany może domagać się zasądzenia zadośćuczynienia za odniesioną krzywdę (szkoda niemajątkowa).
- Wyjątkowość odpowiedzialności z art. 4172 polega na tym że ograniczone odszkodowanie oraz zadośćuczynienie za krzywdę mogą być przyznane poszkodowanemu tylko „gdy okoliczności, a zwłaszcza niezdolność poszkodowanego do pracy lub ciężkie położenie materialne, wskazują, że wymagają tego względy słuszności.”
Obostrzenia i restrykcje związane z ogłoszeniem stanu epidemii mogą powodować zwiększoną ilość szkód wyrządzonych przez organy władzy działające zgodnie z prawem. Stosownie do dotychczasowego orzecznictwa Sądu Najwyższego, naprawienie szkody legalnej na zasadzie słuszności wchodzi w grę zwłaszcza wtedy, gdy określone, zgodne z prawem działanie funkcjonariusza państwowego zostało podjęte w interesie publicznym.
Nie ulega oczywiście wątpliwości, że zwalczanie epidemii kwalifikuje się do działań władzy publicznej podjętych w interesie publicznym.
Podziel się:
O autorze
Witaj,
nazywam się Jan Górski.
Jestem adwokatem specjalizującym się w prawie cywilnym, między innymi w sprawach o zasiedzenie.
Współautorem bloga jest adwokat Michał Górski, doktor nauk prawnych.
Zapraszamy do kontaktu, jak również na naszego drugiego bloga o zasiedzeniu.
Wasze Opinie:
