Odpowiedzialność gminy za szkodę spowodowaną obłamaniem się na chodnik gałęzi z drzewa rosnącego na posesji nie będącej własnością gminy – wyrok SA w Krakowie z 30,06,2016 r., sygn. I ACa 287/16
W październikową noc spadł przedwczesny śnieg. Rano małżonkowie Z. postanowili odbyć spacer w niecodziennej o tej porze scenerii. Idą chodnikiem wzdłuż ogrodzenia okalającego posesję należącą do pana K. Nagle głośny trzask, padają oboje przygnieceni wystającym nad chodnikiem konarem jesionu rosnącego na posesji K. Konar nie wytrzymał obciążenia ciężkim śniegiem i pękł jak zapałka. Skutki uderzenia okazały się tragiczne. Mąż A. nie przeżył wypadku. Żona B., po długotrwałych leczeniach, także operacyjnych, wyszła ze szpitala, jednakże na skutek odniesionych obrażeń pozostaje trwale sparaliżowana od pasa w dół. Porusza się jedynie na wózku inwalidzkim, nie kontroluje załatwiania potrzeb fizjologicznych.
W pozwie wniesionym przeciwko gminie C. pani B. domagała się zasądzenia zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, zarzucając, że służby porządkowe tej gminy powinny były usunąć w czas konar wystający nad chodnikiem, którym odbywa się natężony ruch pieszych. Konar ten stanowił bowiem zagrożenie bezpieczeństwa dla osób przechodzących z konieczności pod nim.
Pozwana gmina nie poczuwała się do odpowiedzialności za szkodę poniesioną przez panią B., wskazując, że ewentualną odpowiedzialność odszkodowawczą może ponosić pan K., właściciel posesji, na której rośnie jesion. Twierdziła, że gmina nie miała prawa do ingerowania w prawo własności pana K.
Sąd Okręgowy nie podzielił tej obrony pozwanej gminy i zasądził od niej na rzecz powódki B. 600.000 zł. zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Apelacja gminy od tego rozstrzygnięcia została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 30 czerwca 2016 r. I ACa 287/16. W uzasadnieniu wyroku Sąd ten podkreślił, że rozrośnięta nad zwykłą miarę korona drzewa w znacznej części znajdowała się nad jezdnią i chodnikiem, co uzasadniało dokonanie zabiegów, na które zwracał uwagę biegły, gdyż nadmiernie rozbudowana korona drzewa znajdującego się przy ruchliwej ulicy zagrażała bezpieczeństwu. Sąd zwrócił także uwagę na konieczność przeciwdziałania przez gminę wszystkim możliwym zagrożeniom dla pieszych, skoro ustawa o drogach publicznych podkreśla, że piesi są szczególnie zagrożonymi uczestnikami ruchu drogowego (art. 4 pkt 38). Dlatego stan korony drzewa uzasadniał obowiązek podjęcia przez pozwaną gminę działania celem ograniczenia ryzyka, w postaci wykonania wiązań elastycznych gałęzi drzewa i wykonania cięć redukcyjnych. Zaniedbanie tego obowiązku uzasadnia obciążenie gminy odpowiedzialnością odszkodowawczą za poniesioną przez panią B. szkodę niemajątkową.
Jeszcze ważniejsze w tej sprawie jest to, że Sąd podkreślił, iż nawet bez szczególnej podstawy wynikającej z ustawy o drogach publicznych, pracownicy pozwanej mogli i powinni byli wejść na cudzy grunt w celu usunięcia zagrożenia życia lub zdrowia pieszych. W sytuacji wiedzy o takim zagrożeniu, przesądzające znaczenie mają bowiem, zdaniem Sądu, ogólne reguły bezpiecznego i ostrożnego postępowania, wynikające z zasad współżycia społecznego oraz dobrych obyczajów, które są powszechnie akceptowane w społeczeństwie. Powołując się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 1968 r. I CR 126/98 oraz na inne orzeczenia tego Sądu, przyjął, że obowiązek należytej dbałości o życie i zdrowie człowieka może wynikać nie tylko z normy prawnej, ale także ze zwykłego rozsądku, popartego zasadami doświadczenia, które nakazują unikanie niepodyktowanego koniecznością ryzyka. Idąc śladem tego orzecznictwa, Sąd Apelacyjny zaakceptował stanowisko o możliwości oparcia odpowiedzialności odszkodowawczej gminy lub Skarbu Państwa na podstawie naruszenia obowiązków wynikających z zasad współżycia społecznego.
Polecam też lekturę wpisu pt. Co to znaczy – niezgodne z prawem? Podstawa do żądania odszkodowania oraz odszkodowanie od gminy za upadek na chodniku
Podziel się:O autorze
Witaj,
nazywam się Jan Górski.
Jestem adwokatem specjalizującym się w prawie cywilnym, między innymi w sprawach o zasiedzenie.
Współautorem bloga jest adwokat Michał Górski, doktor nauk prawnych.
Zapraszamy do kontaktu, jak również na naszego drugiego bloga o zasiedzeniu.
Wasze Opinie:
Przedmiotowa sprawa sądowa występuje pod inną sygnaturą I ACa 287/16
Dziękuję za zwrócenie uwagi na oczywistą omyłkę pisarską:) Już poprawiłem
Pozdrawiam