W poprzednich wpisach (Co to jest reprywatyzacja? Nowa ustawa reprywatyzacyjna – podstawowe założenia, Nowa ustawa reprywatyzacyjna – wysokość rekompensaty) była mowa o ogólnych założeniach projektu nowej ustawy reprywatyzacyjnej. W niniejszym wpisie poruszę kwestię ograniczeń i wyłączeń w prawie do rekompensaty.
Najpierw słowo o ważnym ograniczeniu faktycznym rekompensaty realizowanej w postaci wypłaty 20% zadośćuczynienia pieniężnego. Zadośćuczynienie to, z uwagi na ograniczone możliwości finansowe Państwa, ma być wypłacane w ratach. Minister finansów ma przewidzieć w każdorazowym planie finansowym ogólna kwotę środków pieniężnych przeznaczonych na reprywatyzację pieniężną z Funduszu Rekompensacyjnego. Jak długo potrwają te wypłaty, nie wiadomo. Osobiście jestem tu sceptyczny, przewidując, że zawsze znajdą się pilniejsze potrzeby społeczne od wypłacania świadczeń za utracone przed laty nieruchomości. Na otarcie łez uprawnionych projekt przewiduje, że przyznane świadczenia mają być waloryzowane stosownie do publikowanego przez GUS wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych.
Projekt zawiera szereg wyłączeń prawa do rekompensaty. Najważniejsze z nich są następujące:
- Uprawnionymi do rekompensaty są tylko byli właściciele (ich spadkobiercy), którzy zarówno w chwili pozbawiania ich prawa własności, jak i obecnie są obywatelami polskimi. Właściciele nieruchomości będący obywatelami państwa obcego są pozbawieni prawa do rekompensaty.
- Prawo do rekompensaty jest dziedziczne, ale tylko w ograniczonym kręgu najbliższych (małżonek, dzieci, wnuki, prawnuki). Oznacza to, że pozbawieni są dziedziczenia tego prawa dalsi krewni (rodzeństwo i jego zstępni).
- Wyłącza się prawo do rekompensaty za nieruchomości, które wchodziły w skład przedsiębiorstwa, przejętego na podstawie dekretu z dnia 3 stycznia 1946 r. o przejęciu na własność państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej.
- Nie ma prawa do rekompensaty za nieruchomość, która została zabrana na potrzeby realizacji celu publicznego i cel ten jest nadal realizowany (przykładowo, funkcjonuje na nieruchomości szkoła czy szpital).
- Nie przysługuje rekompensata za budynek zniszczony w czasie wojny.
- Nie wiedzieć dlaczego, projekt pozbawia prawa do pieniężnej rekompensaty Zabużan, pozostawiając im tylko możliwość zaliczenia wartości mienia pozostawionego „za Bugiem” na poczet ceny nabywanych o Skarbu Państwa nieruchomości.
- Generalnie wyłączone jest prawo do rekompensaty tych osób, które otrzymały w swoim czasie świadczenia za zabierane im nieruchomości.
O autorze
Witaj,
nazywam się Jan Górski.
Jestem adwokatem specjalizującym się w prawie cywilnym, między innymi w sprawach o zasiedzenie.
Współautorem bloga jest adwokat Michał Górski, doktor nauk prawnych.
Zapraszamy do kontaktu, jak również na naszego drugiego bloga o zasiedzeniu.
