W procesach odszkodowawczych, oprócz kwoty dochodzonego odszkodowania, czyli należności głównej, można żądać od tej kwoty odsetek. Obecnie obowiązują trzy rodzaje odsetek – tzw. odsetki kapitałowe, odsetki za opóźnienie oraz odsetki przy transakcjach handlowych. Jaki rodzaj odsetek należy się w sprawach odszkodowawczych w 2018 roku i w jaki sposób można się domagać tych odsetek?
Po pierwsze, musisz droga Czytelniczko/drogi Czytelniku pamiętać, że sąd może zasadzić odsetki tylko na żądanie powoda, nie ma prawa zasądzać ich z urzędu.
W zakresie odsetek najważniejsze są dwie kwestie; początkowa data ich płatności oraz wysokość. Początkowa data płatności może zostać oznaczona przez strony albo wynikać z mocy ustawy. Jeżeli nie ma podstaw do takiego oznaczenia, początkową data płatności odsetek ustala się od daty doręczenia dłużnikowi przez wierzyciela wezwania do dobrowolnej zapłaty. Jeżeli takiego wezwania nie było, odsetki należą się od daty doręczenia pozwanemu odpisu pozwu. Jako wyjątek od tych reguł w orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjęte zostało, że w razie kradzieży pieniędzy, odsetki należą się od daty dokonania tego występku, a nie od wezwania do zwrotu pieniędzy
Kwestia wysokości odsetek w procesach odszkodowawczych uregulowana została w art. 481 kodeksu cywilnego. Są to tzw. odsetki za opóźnienie. § 1 tego przepisu stanowi, że:
Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, a tak z reguły jest przy odpowiedzialności odszkodowawczej deliktowej, za lata 2016-2018 należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości 7%.
Uwaga! Odsetki za opóźnienie zostały wprowadzone w dniu 1 stycznia 2016 roku. Wcześniej obowiązywały tzw. odsetki ustawowe, których wysokość była inna.
W związku z tym, jeśli dochodzimy w pozwie o odszkodowanie odsetek za okres sprzed 1 stycznia 2016 roku, wtedy musimy uwzględnić oba rodzaje odsetek (odsetki za opóźnienie od należności głównej od 1 stycznia 2016 r. i odsetki ustawowe od należności głównej za okres do 31 grudnia 2015 r.).
Na koniec dodać trzeba, że zgodnie z § 3 art. 481 k.c., w razie zwłoki dłużnika wierzyciel może nadto ( a więc ponad odsetki) żądać naprawienia szkody na zasadach ogólnych.
Podziel się:O autorze
Witaj,
nazywam się Jan Górski.
Jestem adwokatem specjalizującym się w prawie cywilnym, między innymi w sprawach o zasiedzenie.
Współautorem bloga jest adwokat Michał Górski, doktor nauk prawnych.
Zapraszamy do kontaktu, jak również na naszego drugiego bloga o zasiedzeniu.
