Jeden z Czytelników bloga pytał co robić, jeżeli szkoda została wyrządzona przez przedstawicieli lub pracowników kilku jednostek Skarbu Państwa. Uznałem, że sprawa wymaga nieco bliższych i bardziej wyczerpujących wyjaśnień, niż tylko odpowiedź na komentarz.
Przede wszystkim powinieneś szanowny Czytelniku pamiętać, że mimo ogromnej ilości różnych jednostek organizacyjnych i urzędów państwowych, osobowość prawną ma tylko Skarb Państwa, który jest procesowym ucieleśnieniem całego Państwa. Jeżeli zatem szkoda została wyrządzona Ci przez działanie (zaniechanie) przykładowo Wojewody Podlaskiego, pozywasz w sprawie o odszkodowanie nie tego Wojewodę, ale Skarb Państwa – Wojewodę Podlaskiego. Podobnie, jeśli sprawcą szkody jest prokurator prokuratury Rejonowej w Pruszkowie, nie pozywasz tego prokuratora, lecz Skarb Państwa – Prokuratora Rejonowego w Pruszkowie. Jeśli sąd, to Skarb Państwa – Sąd Rejonowy, Okręgowy, czy Apelacyjny w (…..), itd., itd. Podstawą prawną tak sformułowanej reprezentacji Skarbu jest art. 67 § 2 kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, za Skarb Państwa podejmuje czynności procesowe organ państwowej jednostki organizacyjnej, z której działalnością wiąże się dochodzone roszczenie, lub organ jednostki nadrzędnej.
Trudność powstaje wtedy, kiedy szkodę wyrządziło Ci działanie (zaniechanie) kilku takich urzędów, czy jednostek Skarbu Państwa. Jeżeli podlegają one tej samej jednostce nadrzędnej, np. sąd rejonowy w P. i sąd rejonowy w D. położone są na obszarze działania tego samego sądu okręgowego, można pozwać w sprawie o odszkodowanie Skarb Państwa – Sąd Okręgowy w (….). Jeżeli jednak sądy te położone są na obszarze właściwości dwóch sądów okręgowych, trzeba pozywać Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w P. oraz Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w D. O właściwości miejscowej do rozpoznania takiej sprawy, czyli do którego z sądów wnieść pozew, decyduje powód.
Właściwe oznaczenie państwowej jednostki organizacyjnej ma na celu zapewnienie Skarbowi Państwa należytej reprezentacji i skutecznej obrony w procesie odszkodowawczym. Jest oczywistym bowiem, że organ tej jednostki, z której działalnością wiąże się dochodzone roszczenie, posiada najpełniejszą wiedzę o okolicznościach istotnych dla ustalenia zasadności roszczenia i ewentualnie jego wysokości. Warto jednak pamiętać, że zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem w orzecznictwie, gdy w postępowaniu sądowym o odszkodowanie Skarb Państwa jest reprezentowany tylko przez część jednostek organizacyjnych, z których działalnością wiąże się dochodzone roszczenie, to pominięcie pozostałych jest wprawdzie uchybieniem procesowym, jednak nie może być podstawą do uznania nieważności postępowania z przyczyn wymienionych w art. 379 pkt 2 i 5 k.p.c. ( tak ostatnio Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 marca 2017 r., II CSK 320/16). Rzecz jasna, obowiązek wskazania w pozwie o odszkodowanie przeciwko Skarbowi wszystkich jednostek Skarbu Państwa, z których łączy się dochodzone roszczenie obciąża powoda. Na szczęście orzecznictwo jest tu liberalne i uznaje, że w trakcie postępowania sąd także powinien z urzędu uzupełnić listę tych jednostek, jeżeli stwierdzi, że powód którąś z nich bezpodstawnie pominął.
Przy analizowaniu kwestii jak napisać pozew o odszkodowanie, należy też zastanowić się, kogo pozwać – Skarb Państwa czy gminę? więcej o tym w tym artykule: Pozew o odszkodowanie – od Skarbu Państwa czy gminy? Czyli „przerzucanie się” odpowiedzialnością odszkodowawczą
Zainteresowanym polecam także lekturę powiązanych wpisów:
Pozew o zapłatę odszkodowania od Skarbu Państwa (gminy, powiatu) – czyli na co trzeba uważać przy samodzielnym sporządzaniu pisma
Ile kosztuje sprawa sądowa o odszkodowanie od Skarbu Państwa (gminy, powiatu)?
Zwolnienie z kosztów sądowych w postępowaniu o odszkodowanie od Skarbu Państwa (gminy, powiatu)
Podziel się:O autorze
Witaj,
nazywam się Jan Górski.
Jestem adwokatem specjalizującym się w prawie cywilnym, między innymi w sprawach o zasiedzenie.
Współautorem bloga jest adwokat Michał Górski, doktor nauk prawnych.
Zapraszamy do kontaktu, jak również na naszego drugiego bloga o zasiedzeniu.

Witam, Sprawa podrobienia podpisów w doumentach procesowych przez policje.Potrzebuje adwokata który może podjąć się tej sprawy.Czy sądzi się skarb państwa ??
Szanowny Panie,
Podrobienie dokumentu urzędowego jest przestępstwem. Jeżeli ma Pan dowody, że zostało popełnione, może Pan zgłosić to do prokuratury.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Szanowny Mecenasie
Mam pytanie bo chcemy pozwać ZK z różnych powodów i mam takie pytanie czy w pozwie mam napisać że pozwany” skarb państwa reprezentowany przez ZK w Krakowie” czy „skarb państwa reprezentowany przez dyrektora zk w Krakowie” czy skarb państwa reprezentowany przez dyrektora Jana Kowalskiego ZK Kraków” bardzo proszę o pomoc
Szanowny Panie,
Prawidłowy jest pierwszy wariant: Skarb Państwa – Zakład Karny w Krakowie
ad. Jan Górski
Witam
Mam pytanie chciałem pozwać zakład karny tylko nie wiem czy mam napisać w pozwie że pozwany to „skarb państwa reprezentowany przez Zakład karny w Lublinie ” czy inaczej to powinna wyglądać?
Tak, Pańska propozycja jest poprawna, z tym, że nazwy te piszemy z dużej litery.
adw. Jan Górski
Witam, poprzez sędzinę utraciłem poprzez 6 lat spraw w sądzie rodzinnym o syna zdrowie, zdolność do pracy i chcę dochodzić odszkodowania lub zadośćuczynienia, czy w pozwie mam napisać Pozwany: Skarb Państwa – Sędzia Sądu i nazwisko? oraz do jakiego sądu mam napisać? w swoim miejscu zamieszkania? czy Sąd Najwyższy, sprawę chcę wytoczyć pani sędzinie
Szanowny Panie,
Przede wszystkim powinien Pan zdecydować się, czy chce Pan dochodzić roszczenia tylko personalnie od sędzi, czy też od jej pracodawcy, tj. od właściwego sądu. W pierwszym przypadku pozew adresuje się po prostu przeciwko sędzi jako osobie fizycznej, podając jej adres. W drugim przypadku pozew kieruje się przeciwko Skarbowi Państwa – Sądowi ……
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Panie Mecenasie w 2017 r zostały sfałszowane dowody przeciwko mnie i to zrobił sam komendant policji , a w dalszej sytuacji dwuch fukcjonariuszy , czyli dzielnicowi , zostałem skazany na osiem miesięcy , kare odbyłem , w Z>K>Wronki jednak to nie koniec ponieważ , przed aresztowaniem zaczełem chorować na SM ale w ZK nie leczono mnie w ogule a wszystkie kokretne niby badania i wyniki zostały zwałszowane , z ZK wyszedłem przy pomocy kul inwalidzkich , mało tego przez kilka dni spałem bez materacy i poduszki , przez blisko dwa miesiące nie było ciepłej wody do kompieli przez co bardzo dodatkowo chorowałem i wiele innych nieludzkich poczynań przez przedstawicieli prawa , Prosze mi odpowiedziec czy w pozwie mam wyszczegulniać po kolei każdą instytucje i na nią zarzuty czy tylko w uzasadnieniu oczywiście jusz zebrałem wszystkie dokumenty powiązane z tą sytuacją , równiesz terminy są łamane nagminnie i to nie pięć, dni tylko trzy cztery miesiąse PROSZE O PORADE , z kosztów jusz jestem zwolniony
Szanowny Panie,
W przypadku pozwania Skarbu Państwa o odszkodowanie, stronę pozwaną określa się jako Skarb Państwa, dodając konkretne jednostki tego Skarbu z których działaniem (zaniechaniem) łączy Pan powstanie szkody. Przykładowo zatem może to być być następujące oznaczenie :Skarb Państwa – Komendant Wojewódzki Policji w.. lub Skarb Państwa – Zakład Karny w….
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Panie mecenasie czy właściwe będzie oznaczenie strony pozwanej w sytuacji niezgodnego z prawem wywłaszczenia nieruchomości w o. jeśli napiszę: skarb państwa wojewoda w. reprezentowany przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa.
czy sąd przyjmie taki pozew jako właściwe oznaczenie strony pozwanej.
Tak, z tym że poprawna nazwa Prokuratorii brzmi teraz Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Panie Mecenasie,
Zostalem uniewinniony w procesie karnym i Sąd zasądził wobec mnie zwrot kosztów zastępstwa procesowego, obciążając Skarb Państwa. I tu pojawia się moje pytanie. Jak zaadresować pismo wzywające do zapłaty? Kogo, o jakim adresie? Kto reprezentuje SP w tym wypadku? Czy niezbędna jest tzw. klauzula wykonalności i na czym to polega? Bardzo proszę o pomoc. Nie mogę nigdzie znaleźć odpowiedzi na podobne pytania, a mój prawnik nie jest w tej sprawie już zbyt pomocny.
Szanowny Panie,
zasady etyki zawodowej nie pozwalają mi na przekazywanie sugestii czy porad prawnych w sytuacji, kiedy ma Pan fachowego pełnomocnika.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Przepis niezgodny z Konstytucją, kogo powinno się pozwać chodzi o uchwalenie przez Sejm niekonstytucyjnego przepisu przez który poniosłem szkodę pieniężną.
Szanowny Panie,
Zgodnie z art. 1060 par. 1/1 k.p.c. właściwym organem Skarbu Państwa będzie tu Minister Skarbu Państwa reprezentowany przez Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej. Przed ewentualnym wniesieniem sprawy sugeruję jednak, aby dokładnie zapoznał się Pan z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego stwierdzającym niezgodność z Konstytucją tego przepisu ustawy. Niejednokrotnie bowiem okazuje się, że treść tego wyroku praktycznie wyłącza możliwość dochodzenia roszczenia odszkodowawczego.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Szanowny panie
Z art.76 Konstytucji wynika wprost ,że „władze publiczne chronią konsumentów przed -miedzy innymi – nieuczciwymi praktykami rynkowymi”, a zakres tej ochrony określi ustawa”- pytanie ,która to ustawa i jaki zakres ochrony określa…? O nieuczciwości kredytów rzekomo walutowych -mam denominowany w CHF z 2008r.- napisano już tomy komentarzy i różnorakich opracowań , tudzież tysiące opinii i wypowiedzi jak również analiz UOK i K , RF ,NIK-u itp. i stąd należy domniemać że stanowią bezsprzecznie ,nie uczciwą praktyka rynkową. Powołując się zatem na art.76 Konstytucji ,z pozwem o odszkodowanie p-ko Skarbowi Państwa , do którego Sądu kierować należy pozew..? Będę wdzięczny za komentarz ..jako że zamierzam taki pozew złożyć a prawnikiem nie jestem . Z góry dziękuję.
Szanowny Panie,
Szczególnej ochrony konsumentów dotyczy ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. 2004 Nr 116, poz. 1204). Została one następnie częściowo zmieniona w wyniku nowelizacji dokonanej przepisami ustawy z dnia 6 maja 2005 r. o zmianie ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. 2005 Nr 122, poz. 1021). Jest to jednak ochrona wobec silniejszego kontrahenta i nie dotyczy odpowiedzialności Skarbu Państwa.
Muszę Pana zmartwić, ale na powodzenie wystąpienia z roszczeniem odszkodowawczym przeciwko Skarbowi Państwa opartym na podstawie art. 76 Konstytucji nie widzę szans.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Dzień dobry.
Panie mecenasie już od ponad roku walczę z krzywdzącą mnie tzw. ustawą dezubekizacją, z grudnia 2016 r pozbawiającą byłych funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa państwa nabytych praw emerytalnych. Sprawa którą wniosłem do SO w Warszawie jak wiadomo została zawieszona ze względu na skierowanie pytań do Trybunału Konstytucyjnego. Postępowanie z art. 8 a toczy się już od ponad roku czasu i z góry można przewidzieć jaką decyzją się zakończy. W wolnej , demokratycznej Polsce, po przejściu pozytywnej weryfikacji służyłem w policji 25 lat i nikogo to nie interesuje . Przez ten czas służby przewinęło się kilkunastu młodszych stażem funkcjonariuszy, którzy po 15 czy też 20 latach służby, po uzyskaniu praw emerytalnych odeszli na emeryturę. Nikt nie sprawdzał i nie pytał ich czy służyli z narażeniem życia i zdrowia. Tylko w postępowaniu administracyjnym prowadzonym w zakresie art. 8a muszę udowodnić, że przez 25 lat służby narażałem swoje życie dla innych. Jako ” bandycie z mocy Ustawy” wysokość mojego świadczenia nie może przekroczyć tzw. średniej ZUS-owskiej. Ponieważ na dzień dzisiejszy kwota którą państwo zagarnęło stale rośnie, a niestety stan zdrowia nie jest już najlepszy zamierzam jednak „powalczyć” o swoje. W związku z tym pytanie, czy mogę pozwać państwo polskie, za kradzież części nabytej słusznie emerytury, ewentualnie do jakiej instytucji. Czy mogę to uczynić osobiście, czy też przez pełnomocnika. Pozdrawiam
Panie Adamie,
Do czasu obowiązywania ustawy, nie widzę szans na odszkodowanie.Ewentualne dochodzenie odszkodowania byłoby możliwe dopiero po uznaniu tej ustawy za sprzeczną z Konstytucją.
adw. Jan Górski
Szanowny Panie Mecenasie,
zwracam się z prośbą o pomoc we wskazaniu właściwego pozwanego.
Dokonałem zgłoszenia wykonania robót nie wymagających pozwolenia na budowę, po upływie ustawowego terminu starosta nie złożył sprzeciwu. (art 30 prawo budowlane) W rezultacie, po długotrwałym postępowaniu administracyjnym nakazano wykonanie rozbiórki postanowionego przeze mnie budynku. Chcę walczyć o odszkodowanie. Czy prawidłowym będzie pozwanie Skarbu Państwa – Starostwa Powiatowego w X ? Czy w jako podstawę prawną mogę przywołać art. 416 k.c., czy bardziej 417 k.c. ? Z góry dziękuję za odpowiedź
Szanowna Pani,
Prawidłowo proponuje Pani oznaczenie strony pozwanej w ewentualnym procesie odszkodowawczym. Proszę jednak rozważyć okoliczność, że strona pozwana będzie podnosić, iż dopóki Pani nie dokonała rozbiórki, dopóty nie poniosła szkody. I ten argument przedwczesności powództwa może zostać przez sąd uwzględniony.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Dzień dobry Panie mecenasie,
Prokuratura Okręgowa stwierdziła, iż policjant wyrządził mi szkodę z art. 231 kk, ponieważ nie dopełnił obowiązków służbowych z art. 572 kpc. W związku z tym czy mogę dochodzić:
1. naprawienia szkody poprzez zawiadomienie odpowiedniego Sądu
2. odszkodowania w formie pieniądza
Szanowna Pani,
W opisie przedstawionego przez Panią stanu faktycznego są pewne niekonsekwencje, gdyż raz podaje Pani, że prokuratura ustaliła bezprawność działania policjanta, a jednocześnie wskazuje Pani, że sama prokuratura działała bezprawnie. W tej sytuacji trudno jest mi udzielić jednoznacznej odpowiedzi na Pani wątpliwości prawne.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Poprzedni właściciel nieruchomości ustanowił hipotekę umowną kaucyjną na rzecz Skarbu Państwa. Kto jest w takim wypadku reprezentantem skarbu Państwa ?
Szanowny Panie,
Reprezentantem Skarbu Państwa w takiej sprawie powinna być ta jego jednostka organizacyjna, która była stroną o ustanowienie umownej hipoteki kaucyjnej.W razie sporu sądowego na tym tle, Skarb Państwa, w przypadku wartości przedmiotu sporu ponad 5. mln. zł. będzie reprezentować Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Prokuratura rejonowa w 2014 odmówiła wszecia postępowania o unieważnienie uznania ojcostwa mimo przedstawienie dowodu w postaci prywatnych badań dna który zaprzeczały aby mężczyzna był ojcem dziecka. Swoją decyzję podjęła wyłącznie na podstawie zeznań matki która twierdziła że ojcem dziecka jest mężczyzna ktorego oszukała wmawiając mu że jest ojcem jej benkarta. Wrobiony w ojcostwo mężczyzna wniósł powództwo prywatne do sądu rejonowego (wyrok niekorzystny). Potem do okręgowego wyrok niekorzystny bowiem legitymację do wniesienia powództwa ma wyłącznie prokurator. Skarga na prokurator prokuratury rejonowej do prokuratury okręgowej spowodowała podjęcie na nowo sprawy. Sprawa trafiła do sądu rejonowego dopiero w 2017. Sąd zlecił badania dna które potwierdziły wynik badania prywatnego czyli że mężczyzna nie jest ojcem dziecka. Przez ten czas mężczyzna ponosi koszty sądowe i alimentacyjne. Nie wspomnę już o stresie i stracie moralnej. Czy jest szansa na odszkodowanie od skarbu panstwa
Szanowna Pani,
Mężczyzna posądzony niesłusznie o ojcostwo musiałby wykazać, że prokuratura nie wnosząc powództwa o zaprzeczenie ojcostwa działała bezprawnie. Z przedstawionego prze Panią opisu wynika, że byłoby to bardzo trudne. Dlatego roszczenie odszkodowawcze przeciwko Skarbowi Państwa ze względu na niewłaściwe działanie prokuratury wydaje się być problematyczne.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Brat mial wypadek samochodowy i policjantka napisala 2 tyg.po wypadku bledna – druga i calkowicie odmienna od pierwszej notatke policyjna – ze brat rzekomo zbiegl z miejsca zdarzenia przez to warta obciazyla go wszystkimi kosztami mial sprawy w sadzie ktore oczywiscie wygral, komornika na sobie – koszty zostaly zwrocone brat „wolny” ale gdyby nie ta notatka 'niewiadomo’ skad policjantka w sadzie wytlumaczyla sie – omylka pisarska- brat nie mialby tylu problemow ,kosztow na adwokata czas i nerwy ma 20 lat dobrze ze ja jako siostra mu pomoglam rok czasu nam to zejalo bo przez niedopilnowanie moglby stracic caly majatek dom gosp.rodzicow ktore komornik wkoncu by zajal czy mozna wyciagnac jakies konsekwencje od tej pani gminy?
Szanowna Pani,
Sprawa jest dosyć złożona na tyle, że wydanie w nie jednoznacznej opinii wymaga zapoznania się z całością dokumentacji. To zaś przekracza ramy bloga i kwalifikuje się do ewentualnej, odpłatnej już, porady prawnej.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Szanowni Państwo,
zachęcam do pozostawiania swoich pytań, wątpliwości i uwag w formie komentarzy. Obiecuję, że w miarę możliwości czasowych będę na nie odpowiadał.
Z poważaniem, adw. Jan Górski
Witam
Czy zatem jest szansa na wygrana jesli np sad rejonowy nie uzupelnil spisu inwentarza np w 2014r a teraz odwleka sie sprawa bo akta trafiaja od drzwi do drzwi?
Szanowna Pani,
Pani opis sytuacji jest trochę za krótki, żeby móc Pani cokolwiek podpowiedzieć. Proszę podać nieco więcej szczegółów.
Pozdrawiam