Projekt wprowadza możliwość odzyskania własności niektórych przedmiotów (ruchomości) znacjonalizowanych przez Państwo lub gminę w czasach PRL
Dotyczy to jednak tylko dwóch kategorii rzeczy. Pierwsza z nich to te, które stanowią zabytek ruchomy w rozumieniu ustawy z 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Zgodnie z tą ustawą, zabytkiem ruchomym jest rzecz ruchoma będąca dziełem człowieka lub związana z jego działalnością i stanowiąca świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową.
Druga kategoria obejmuje rzeczy, które stanowią dobro kultury w rozumieniu ustawy z 25 maja 2017 r. o restytucji narodowych dóbr kultury. Zgodnie z tą ustawą, dobro kultury to zabytek ruchomy, a także rzecz ruchoma niebędącą zabytkiem, a także jej części składowe lub zespoły, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na ich wartość artystyczną, historyczną lub naukową, lub ze względu na ich znaczenie dla dziedzictwa i rozwoju kulturalnego.
Warunkiem ubiegania się o zwrot rzeczy tych dwóch kategorii jest wpisanie ich do inwentarza muzealiów i pozostawanie we władaniu państwowej lub samorządowej jednostki organizacyjnej lub osoby prawnej.
Uwaga! reprywatyzacja tych rzeczy jest jednak niedopuszczalna, jeżeli nie znajdowały się one w zbiorach publicznych, albo zostały wpisane na Listę Skarbów Dziedzictwa.
Wniosek o przywrócenie własności takich zabytkowych rzeczy ruchomych składa się do właściwego wojewody w terminie 12 miesięcy od daty wejścia w życie ustawy. W razie uwzględnienia wniosku, rzecz zwraca się w terminie 14 dni właścicielowi, wpisując ją uprzednio do rejestru zabytków. Muszę jednak uprzedzić Szanownego Czytelnika zainteresowanego reprywatyzacją takich zabytkowych rzeczy, że nie zawsze właściciel odzyska tą drogą swoją własność. Projekt przewiduje bowiem, że na wniosek wojewódzkiego konserwatora zabytków wojewoda może orzec o odroczeniu zwrotu rzeczy na okres do 10 lat. W tym okresie może podjąć decyzję o wykupie zabytkowej rzeczy za świadczenie pieniężne odpowiadające 20% jej wartości. To swoiste zaaresztowanie własności ruchomej rzeczy zabytkowej na 10 lat, a potem jej przymusowy wykup nie dotyczy takich przedmiotów, które zawierają podobizny lub rękopisy krewnych i powinowatych osoby uprawnionej. Tak więc drogi Czytelniku, możesz być spokojny jedynie o portret swojego prapradziadka i o pamiętniki praprababki.
Podziel się:O autorze
Witaj,
nazywam się Jan Górski.
Jestem adwokatem specjalizującym się w prawie cywilnym, między innymi w sprawach o zasiedzenie.
Współautorem bloga jest adwokat Michał Górski, doktor nauk prawnych.
Zapraszamy do kontaktu, jak również na naszego drugiego bloga o zasiedzeniu.
Wasze Opinie:
Szanowni Państwo,
zachęcam do pozostawiania swoich pytań, wątpliwości i uwag w formie komentarzy. Obiecuję, że w miarę możliwości czasowych będę na nie odpowiadał.
Z poważaniem, adw. Jan Górski